Over de kunst van het stellen van vragen en doorvragen


Wat is een vragenspel?

In deze bijdrage beschrijven we de bekendste en wat ons betreft leukste vragenspellen. Bij het opstellen van deze lijst met vragenspellen hebben we gekozen voor (1) spellen waarbij het op een of andere manier alleen draait om het stellen van vragen en (2) waarvoor je verder niets nodig hebt (geen papier, vraagkaarten, internet, ...).

Vooral door het twee kenmerk vallen bepaalde spellen af. Ook al zijn ze leuk om te spelen. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan kennisspellen als Trivia Pursuit of De Slimste Mens (ter wereld / in de auto / in dit huis / ...). Ook al draait het in dit soort spelletjes om het stellen van vragen, er is wel iets nodig is om de antwoorden te controleren.

Hetzelfde geldt voor het leuke vragenspel Hoeveel dingen van X ken je? In dit kennisspel stelt iemand een vraag die begint met het vraagwoord Hoeveel en gaat iedereen vervolgens opbieden tegen elkaar. Bijvoorbeeld onderweg op de tolweg speel je de vraag: Hoeveel merken caravans ken je? Ik weet er 1, ik 2, ik 3, ... 16 ... ga je gang! Ondanks dat dit een leuk vragenspel is en ook erg leerzaam kan zijn (bijvoorbeeld voor je kinderen), bestaat er wel een kans dat je uiteindelijk internet moet raadplegen om het bestaan van die rare, uitzonderlijke voorbeelden te checken.

Dit kan tot slot ook gezegd worden van het vragenspel Hoeveel woorden kun je maken van het basiswoord X? Bijvoorbeeld de vraag Hoeveel woorden kun jij maken van Televisie? Niet zelden eindigt dit leerzame vragenspel in een discussie of een bepaald woord wel of niet bestaat. Neem bijvoorbeeld het basiswoord "vraag": is dan het woordje "va" wel of niet een correct antwoord?

De lijst met vragenspelletjes

Voor de vragenspellen die je hieronder vindt, heb je niets anders nodig dan andere mensen om mee te doen. Dit maken het perfecte vragenspellen tijdens dates en avonden met vrienden (ook bijvoorbeeld via Whatsapp). Of om bijvoorbeeld met je kinderen te spelen in de auto tijdens die lange rit naar Zuid-Frankrijk.

We beginnen met vragenspellen die ook leuk en leerzaam zijn voor kinderen. Bijvoorbeeld als autospelletje.

Vragenspellen voor (ook) kinderen


1. Het 20-vragen-spel. De opdracht luidt om in 20 ja-neevragen te achterhalen wat iemand denkt. Na vraag 20 moet de vragensteller gokken. Je kunt natuurlijk wat betreft het aantal te stellen vragen ook een andere grens trekken. Bijvoorbeeld dat kinderen meer vragen mogen stellen. Als je de kunst van het stellen van vragen wilt oefenen, is het leuk om iemand uit het spel te zetten op het moment dat een vraag geen ja-neevraag is.

Je ziet trouwens meerdere varianten van het 20-vragen-spel. Zo zijn Wie ben ik? of Wat ben ik? bekende varianten van dit vragenspel. Hetzelfde geldt voor het vragenspel van de bekende vraag: Ik zie ik zie wat jij niet ziet en de kleur is...

Weblog over de kunst van het stellen van de juiste vraag.

Met kinderen is het leuk om de variant Waar ligt de schat? te spelen. Je bedenkt een plek waar de schat ligt en de kinderen moeten door vragen te stellen, achterhalen waar de schat ligt. Als je dit niet in de auto speelt - onderweg op vakantie - maar gewoon op een bepaalde plek, is het leuk om de schat (een snoepje / lolly) ook echt daar te verstoppen.

Een andere speelvariant van het 20-vragen-spel zijn de zogenaamde Wat is er aan de hand-raadsels. Dit zijn vragen die lijken op de Interpretatie-vragen van de Denksleutels. Het vragenspel gaat als volgt: Ć©Ć©n persoon vertelt een raadsel in de vorm van een verhaal. De anderen moeten vervolgens met ja-neevragen zien te achterhalen wat er gebeurd is. Wie het eerst het antwoord raadt die heeft gewonnen.

Een bekend voorbeeld is de barman met de twee pistolen (deze kent trouwens meerdere varianten). Het raadsel: "Er komt een vrouw een cafƩ in voor een glas water. De barman pakt twee pistolen. Wat is er aan de hand?" Je kunt dit vragenspel trouwens ook prima inzetten om iemand beter te leren kennen. In deze variant vertelt iemand iets over zijn eigen leven ("Ik heb ooit per direct ontslag genomen.") en de ander moet raden wat de reden hiervoor was.

2. Raad het woord! Dit is eigenlijk een variant van het 20-vragenspel maar in plaats van het stellen van gesloten ja-neevragen moet de ander letters noemen. Je zou dit Uit Je Hoofd Galgje kunnen noemen. Bij galgje wordt vaak de grens gesteld op 10 foute letters. Uit-je-hoofd-galgje is erg leerzaam voor kinderen. Zij moeten namelijk Ć©n de letters onthouden die goed zijn (en de plek) Ć©n onthouden welke letters reeds genoemd zijn. Dit maakt het vaak een lastig maar leuk vragenspel.

advertentie

3. Hoe lang duurt? De vragensteller stelt een tijdsvraag of een afstandsvraag aan iemand die de ogen gesloten heeft of moet sluiten. Of nog beter: geblinddoekt is. De persoon met de ogen dicht moet vervolgens het antwoord raden. In de auto is met name de vraag Hoe lang duurt een kilometer rijden? een goede vraag om wat extra kilometers te pakken zonder gedoe op de achterbank. Iemand doet de ogen bij een bepaald hectometerbordje dicht (en mag het getal op dit paaltje dus gewoon zien) en mag de ogen pas weer openen na 1 kilometer. 

Varianten van dit spel (al heb je dan wel weer iets anders nodig):
  • Wat hoor je? Dit is het bekende vragenspelletje: "Raad het geluid". Andere varianten:
    • Wie raadt als eerste het nummer dat je opzet?
    • Hoe gaat de songtekst verder als je de muziek uitzet?
  • Wat houd je vast?
  • Wat voel je?
  • Wat proef je nu?

4. Het leren rekenen vragenspel. Dit is geen taalspel maar een rekenspel. Bij dit spel luidt de opdracht om steeds een rekenopdracht te geven waarbij het eerste genoemde getal in de vraag het antwoord is op de vorige gestelde vraag. Snel een voorbeeld:

A. Hoeveel is  6 + 4?
B. Hoeveel is 10 - 2?
C. Hoeveel is 8 + 12?
A. Hoeveel is 20 / 3?
Et cetera.

Wie als laatste geen fout heeft gemaakt, is de winnaar.

5. Geen ja, geen nee en geen euh. Je kent dit vragenspel vast wel. Het doel voor de vragensteller is door het stellen van de juiste vragen de ander Ja, Nee of Euh... te laten zeggen. Doet de ander dit? Dan is hij of zij af. Je kunt dit vragenspel natuurlijk prima uitbreiden of aanpassen. Bijvoorbeeld dat de ander nooit een cijfer mag zeggen. Of het woordje ik. Of ... enzovoort.

6. Dilemmaspel: wat doe je liever / wat zou je doen als ..? In dit spel legt de vragensteller lastige dilemma's voor aan de ander. Hoe lastiger de keuze is, hoe beter de vraag en hoe interessanter het wordt. Juist voor dates - en ook voor partners - is dit een leuke manier om elkaar beter te leren kennen. De ander mag daarna. Het enige nadeel van dit spel, is dat het misschien geen spel is? Want wanneer ben je af of krijg je een punt? Tips welkom!


De kunst van het stellen van een interessante vraag om de ander te leren kennen

Vragenspellen voor met name volwassenen

De volgende spellen zijn ook leuk om met (alleen) volwassenen te spelen. Bijvoorbeeld als vrienden op bezoek komen of tijdens een date. Deze vragenspellen hebben namelijk met name tot doel iemand beter te leren kennen.

7. Waar of niet waar, dat is de vraag. Dit vragenspel staat ook wel bekend als het Leugenaarsspel. Het doel van dit vragenspel is om door het stellen van vragen achter de waarheid / leugen van een persoonlijke bewering te komen. Iemand in de groep beweert bijvoorbeeld: Ik heb vroeger op voetbal gezeten. De anderen die aanwezig zijn, moeten door het stellen van vragen proberen te achterhalen of dit klopt. Op het laatste moet de persoon die iets beweerd heeft, eerlijk zeggen of het wel of niet waar was.


advertentie

 
8. Truth-or-dare. Dit bekende spel kent eigenlijk twee varianten. In de Engelstalige variant vraagt iemand aan een ander of hij of zij de waarheid wil zeggen op een vraag Ć³f dat hij of zij iets wil doen. Afhankelijk van de keuze komt de vragensteller met een tweede vraag. Dit zal iets zijn wat hij of zij wil weten (als de keuze de waarheid spreken was) of wat hij of zij de ander wil zien doen. Deze persoon moet dit dan verplicht naar waarheid beantwoorden of uitvoeren.

In Nederland zie je dit vragenspel soms vertaald worden met Doen, durven of waarheid. Het verschil is de keuze "durven". Indien hier voor gekozen is dan volgt de vraag iets te doen. Als de persoon dit dan toch niet aandurft, dan mogen de anderen hem of haar lafaard noemen. Het is een mooie uitweg om het spel niet uit de hand te laten lopen en iemand door de groep dingen te laten doen waar hij of zij later spijt van krijgt. Al zie je wel dan mensen dan toch op een gegeven moment wel toegeven. Wie wil er immers in een groep steeds de spelbreker zijn?

Eigenlijk zou deze variant dus op een "nette" manier kuddegedrag moeten voorkomen. Helaas zijn echter veel mensen vrij gehoorzaam aan groepen en durven ze niet altijd afwijkende beslissingen te nemen ("Ik ga dat niet doen; ben klaar met dit spel!"). In de praktijk zie je zelfs dat groepsdruk het stellen van vragen in de weg staat. Meer informatie hierover vind je hier.

Aanvullende vragenspellen?

Ken je nog een ander vragenspel waarbij het draait om het stellen van vragen? Laat het ons weten. Dan vullen we deze lijst aan. Dank!