In deze bijdrage geven we je diverse denkvragen rond het thema vakantie. De vragen zijn met name bestemd voor ouders van schoolgaande kinderen en voor juffen en meesters in het primair onderwijs. Het zijn vragen die je kunt stellen aan kids om zowel het creatief denken als het kritisch denken te stimuleren. Niet alleen van hoogbegaafde kinderen trouwens. Van alle kinderen!

Vragen stellen aan kinderen m.b.v. de denksleutels


Zoals eerder beschreven hanteren we voor de indeling van vragen de insteek van de denksleutels (The thinking keys van Ryan). Ten eerste om te laten zien hoe deze denksleutels 'werken' en ten tweede om te onderzoeken of de ideeƫn achter deze indeling waargemaakt kunnen worden. Onderstaande vragen over de vakantie moeten als gezegd volgens Ryan zowel het kritisch als het creatief vermogen van leerlingen stimuleren. We zijn wel benieuwd of je dit ook in de praktijk terugziet.
 
Nog wel een tip: ga onderstaande vragen niet letterlijk inzetten maar maak ze je eerst even eigen. Gebruik je eigen taal, je eigen intonatie en dergelijke. Het zal de leerlingen eerder aanzetten tot het gewenste denkwerk. Verander ze waar nodig.
 
Gebruik bijvoorbeeld bij de Picture-vraag een ander plaatje of laat iets zien.

Het is trouwens nog beter als je je leerlingen / kinderen zover krijgt dat ze zelf deze en overeenkomstige vragen gaan stellen (wat hierbij kan helpen is ze eerst vrij te laten associƫren; bijvoorbeeld door enkel woorden te bedenken die met de vakantie hebben te maken).
 
Lijst met vragen die je kunt stellen over het onderwerp vakantie:

Het tegenovergestelde (The Reverse)
  • Wat zie je nooit in de vakantie?
  • Wat hoor je niet in de vakantie?
  • Welke drie dingen doe je nooit in de vakantie?
  • Wat kun je nooit vieren in de vakantie?
  • Welke vijf zaken moet je nooit weggooien tijdens de vakantie?

De wat-als (The What If)
  • Wat zou er gebeuren als er geen vakanties meer zouden zijn?
  • Stel je zou altijd vakantie hebben maar je zou geen vriendjes of vriendinnetjes hebben. Zou je hiervoor kiezen?
  • Wat zou je liefst tijdens je vakantie doen als alles kan en mag?
  • Stel je krijgt geen vakantie omdat je niet goed je best hebt gedaan op school. Zou je dan harder je best doen?
  • Wat als je tijdens je vakantie iedere week een uur huiswerk moet maken. Zou je het dan nog vakantie noemen?
  • Stel je hoeft niet naar school maar iemand anders gaat bedenken en beslissen wat jij moet doen. Kun je dit dan nog vakantie noemen? 
  • Stel je ouders zouden minder gaan werken zodat ze thuis meer bij je kunnen zijn. Je kunt echter nooit meer op vakantie want er is hiervoor te weinig geld. Wat zou je kiezen?

Het nadeel (The Disadvantages)
  • Wat zijn de nadelen - en hoe kun je dit verbeteren - van vrij zijn?
  • Wat zijn de nadelen - en hoe kun je dit verbeteren - van campings?
  • Wat zijn de nadelen - en hoe kun je dit verbeteren - van hotelovernachtingen?
  • Wat zijn de nadelen - en hoe kun je dit verbeteren - van het bezoeken van pretparken tijdens de vakantie?
  • Wat zijn de nadelen - en hoe kun je dit verbeteren - van dichte scholen?

De combinatie (The Combination)
  • Neem de (belangrijkste) eigenschappen van een camping en een dichte deur. Wat krijg je als je deze twee vervolgens met elkaar combineert?
  • En wat krijg je - gezien hun eigenschappen - als je een strandstoel met de zon combineert?
  • Wat typeert een ijsje en een ligbed en wat krijg je als je deze twee met elkaar combineert?
  • Wat krijg je als je je oude schoolboeken inzet tijdens het kamperen?
  • Welk beeld verschijnt voor je als je een hangmat met een hut combineert?

De GTV: Groter / Toevoegen / Vervangen (The BAR)
  • Neem een zwembad: Je mag Ć©Ć©n onderdeel groter maken. Wat zal het zijn en wat krijg je dan?
  • Voeg nu wat toe wat je met name ziet in de vakantie. Wat is het?
  • Vervang tot slot nog een onderdeel met iets wat je veel ziet aan de kust. Wat ga je vervangen?

Het alfabet (The Alphabet)
  • Wat zijn goede namen voor zwembaden (en hoe zien ze er dan uit)? De A van ..., de B van ..., et cetera.
  • Geef goede namen aan dorpen en steden waar je naar toe kunt tijdens vakantie: de A is van ..., de B is van ..., et cetera.
  • Welke vakantie-feestdagen zouden er moeten zijn? De A is van ...? De B is van ... ? Et cetera
  • Welke tv-programma's zouden altijd in de vakantie uitgezonden moeten worden? de A is van ..., de B is van ..., et cetera.
  • Wat zijn de beste plekken om een vakantie te vieren? De A is van ..., et cetera.
  • Wat zijn de beste dingen om te doen tijdens de vakantie? De A is van ..., et cetera.

De variatie (The Variations)
  • Op hoeveel (en welke) manieren kun je naar het zuiden trekken?
  • Op hoeveel (en welke) manieren kun je op een camping overnachten?
  • Op hoeveel (en welke) manieren kun je het schoolgebouw ontsnappen als je opgesloten zou zijn tijdens de vakantie?

Het plaatje (The Picture)
  •  Wat heeft onderstaand plaatje te maken met de vakantie?

Vragen denksleutels over de vakantie

De voorspelling (The Prediction)
  • Op welke manier gaan mensen over 50 jaar op vakantie?
  • Heb je in de school van de toekomst ook nog vakantie?
  • Moeten robots in de toekomst ook op vakantie denk je?
  • Zullen volwassen over 100 jaar nog wel werken of hebben zij dan altijd vakantie?
  • Zullen er over 50 jaar nog juffen en meesters zijn of zullen robots dit werk overnemen?

Het ander gebruik (The Different Uses)
  • Bedenk 10 andere dingen die je met een leeg schoolgebouw kunt doen.
  • Bedenk 5 andere dingen die je met een zwembad tijdens de vakantie kunt doen.
  • Wat kun je nog meer met een strandbal doen?
  • Wat kun je met oude schoolboeken doen behalve deze weggooien of bewaren?
  • Wat kun je allemaal nog meer met zonnebrand doen?
  • Wat kun je met een camping doen in de winter wanneer de vakantiegangers weg zijn?
  • Wat kun je allemaal met een caravan doen?

Het zotte (The Ridiculous)
  • Wat zijn goede redenen dat jij altijd en de hele dag door ijsjes thuis mag eten tijdens de vakantie?
  • Om welke redenen zouden we voor altijd het strand kunnen afsluiten voor vakantiegangers?
  • Waarom moeten we snel regelen dat vakantiegangers hun caravans in een voetbalstadion mogen neerzetten?
  • Waarom is het een prima idee om een zomervakantie van vier maanden te hebben?

De overeenkomst (The Commonality)
  • Wat zijn de overeenkomsten tussen je nieuwe agenda en een palmboom?
  • Wat zijn de overeenkomsten tussen een vliegtuig en zonnebrand?
  • Wat zijn de overeenkomsten tussen een vakantieboek en een tent?
  • Waarin zijn een zomerkamp en een camping aan elkaar gelijk?

De vraag (The Question)
  • Geef vijf vragen waarbij het antwoord "vakantie" is.
  • Welke drie vragen hebben als antwoord "camping"?
  • Op welke vijf vragen is "nee, dan heb ik vrij" het antwoord?
  • Welke vier vragen hebben "tuurlijk, die moet je juist doen tijdens de vakantie" als antwoord?
  • Op welke vijf vragen zou ook "hotelovernachting" een mogelijk antwoord kunnen zijn?

De brainstorm (The Brainstorming)
  • Hoe krijgen we voor elkaar dat we langer op vakantie kunnen?
  • Hoe krijgen we voor elkaar dat we altijd vakantie krijgen als het lekker weer is?
  • Hoe krijg je het voor elkaar dat je niet naar school hoeft als het in de eerste schoolweek na de vakantie nog lekker weer is?
  • Hoe kunnen we voor elkaar krijgen dat tijdens de vakantie er geen dieren worden vastgebonden aan een boom?
  • Hoe kun je ervoor zorgen dat je juf en meester je eerder vrij geeft zonder dat je iets doet wat niet mag?
  • Hoe kun je ervoor zorgen dat jij beslist wanneer iedereen vakantie heeft?
  • Hoe kun je ervoor zorgen dat je niet meer lang hoeft te reizen voor goed weer?
  • Hoe kun je voor elkaar krijgen dat mensen geen heimwee krijgen tijdens vakantie?

De uitvinding (The Inventions)
  • Kun je een machine bedenken die automatisch zonnebrand bij je opdoet?
  • Kun je een machine bedenken die slecht weer tijdens de vakantie tegenhoudt?
  • Kun je een machine bedenken waardoor mensen 's nachts geen last hebben van huilende baby's op een camping?
  • Kun je een machine bedenken waardoor het schoolgebouw niet meer open kan na de vakantie?

De stenen muur (The Brick Wall)
  • Veel mensen houden van vakanties. Hoe kun je dit veranderen?
  • Tijdens de vakantie zijn zwembaden 's nachts (vaak) dicht. Hoe kun je dit veranderen?
  • Als het vakantie is, is het rustiger op de weg. Hoe kunnen we deze situatie anders maken?

De constructie (The Construction)
  • Hoe kun je zo een zo goed mogelijke tijdelijke overnachtingsplek maken met alleen maar voetballen?
  • Hoe bouw je een vliegtuig met rietjes?
  • Hoe bouw je een parasol met enkel je oude schoolboeken, een vork, je broodtrommel en wat touw?

De gedwongen relatie (The Forced Relationships)
  • Probleem! Een buitenlandse vakantieganger heeft zijn tent in jullie tuin opgezet. Hoe krijg je hem weg als je enkel zonnebrand mag gebruiken?
  • Oeps. Je ouders rijden een tolweg op maar ze hebben geen geld bij zich maar enkel wat speelgoed van jou. Hoe kunnen ze de tolweg verlaten met behulp van jouw speelgoed?

Het alternatief (The Alternative)
  • Je wil naar buiten om te spelen. Hoe kun je voorkomen dat je gaat verbranden zonder zonnebrand op te doen?
  • Je wil tijdens vakantie ergens overnachten maar je hebt geen tent, camper, caravan of huisje of hotelkamer gehuurd. Waar kun je overnachten?
  • Je wil gaan zwemmen maar het zwembad is leeg en je mag geen water erin doen. Hoe kun je toch gaan zwemmen in dit zwembad?

De interpretatie (The Interpretation)
  • Je beste vriend gaat tijdens de vakantie iedere dag het schoolgebouw in. Wat kan de reden hiervoor zijn?
  • Tijdens de vakantie wordt aangebeld: je juf staat voor de deur. Waarom?
  • Je gaat kamperen. Je ouders hebben een camping met staplaats hiertoe gereserveerd. Bij aankomst blijkt dat naast jullie een tent staat waarin de beste voetballer van de wereld zit. Waarom zit hij daar?

Zitten er leuke, waardevolle vragen tussen? Hopelijk. Heb je ondertussen zelf andere vragen of heb je vraagcategorieƫn die nog beter aanzetten tot creatief of kritisch denken? Die dus verdergaan dan de vraagcategorieƫn van Ryan? We horen / lezen het graag!!