Een beetje filosoof kent de vele standaard gedachte-experimenten die andere filosofen in het verleden hebben beschreven. Handig om te kennen en leuk om anderen op te bevragen. Sterker, volgens sommige filosofen zijn gedachte-experimenten het instrument bij uitstek voor de filosoof. Juist omdat gedachte-experimenten ons dwingen om na te denken over wat we vinden.
Hieronder vind je een overzicht van mijn favoriete tien gedachte-experimenten (met daarachter een link naar een eenvoudige toelichting).
Vind je ondertussen onderstaande gedachte-experimenten te lastig, te lang of te filosofisch? Klik hier voor een bijdrage met meer dan 50 voorbeelden van eenvoudige gedachte-experimenten, stel-dat-vragen en wat-als-vragen.
Hieronder vind je een overzicht van mijn favoriete tien gedachte-experimenten (met daarachter een link naar een eenvoudige toelichting).
Vind je ondertussen onderstaande gedachte-experimenten te lastig, te lang of te filosofisch? Klik hier voor een bijdrage met meer dan 50 voorbeelden van eenvoudige gedachte-experimenten, stel-dat-vragen en wat-als-vragen.
- Het Trolley-probleem (Philippa Foot / Thomsons) Wikipedia
- De sluier van onwetendheid (John Rawls) Wikipedia
- De allegorie van de grot (Plato) Wikipedia
- De natuurtoestand (met name bekend van Locke, Hobbes en Rousseau) Wikipedia
- Het schip van Theseus (diverse filosofen) Wikipedia
- De grootvaderparadox (diverse filosofen) Wikipedia
- De Chinese kamer (Searle) Wikipedia
- Hersenen in een vat (Putnam) Wikipedia
- De tikkende-bom-scenario's Wikipedia
- Achilles en de schildpad (Zeno) Wikipedia
Buiten de top 10 maar misschien wel minstens zo interessant:
- Schrödingers kat (Schrödinger) Wikipedia
- De Ezel van Buridan (Aristoteles, Buridan, al-Ghazali) Wikipedia
- De Lamp van Thomson (Thomson) Wikipedia
- De paradox van plaats (Zeno) Plato
- De granen van Millet (Zeno) Plato
- De pijl (Zeno) Plato
- De plank van Carneades (Carneades of Cyrene) Wikipedia
- De paradox van de rechtszaak (Protagoras) Wikipedia
- De dichotomie van de loper (Zeno) Plato
- De leugenaarsparadox (diverse filosofen) Wikipedia
- De paradox van de hoop (Eubuliedes van Milete) Wikipedia
- De paradox van de kale man (Eubuliedes van Milete) Wikipedia
- De tegenvoorbeelden van Frankfurt (Frankfurt) Wikipedia
- Het probleem van het lijden en God (Epicurus, Mackie) Wikipedia
- De paradox van de almachtige God (Averroes) Wikipedia
- De onverwachte ophanging (Bron onbekend) Wikipedia
- Newcombs probleem / paradox (Newcomb / Nozick) Wikipedia
- Gettier's tegenvoorbeelden (Gettier) Wikipedia
- De paradox van de teletransporter (Parfit) Wikipedia
- Het disquotational principe (Kripke) Wikipedia
- De simulatiehypothese (Bostrom) Wikipedia
Meer weten? Een interessant boek over gedachte-experimenten is The Pig That Wants to Be Eaten: 100 Experiments for the Armchair Philosopher van Julian Baggini.
