Om te leren de juiste vragen te stellen, ontkom je er niet aan soms wat langer stil te staan bij de vragen die andere mensen stellen. Niet zozeer bij de inhoud - laat staan de antwoorden - maar enkel de vragen die ze stellen. Diverse onderzoeksvragen kunnen je zelf weer hierbij helpen: hoe stellen andere mensen nu vragen, welk soort vragen stellen ze, waarom verwoorden ze een vraag op een bepaalde manier, et cetera.

Met deze bril op leek het me interessant om de nieuwe scheurkalender van Flow eens te bekijken. De kalender, met als titel A Question a day calender 2017, heeft namelijk de vraag centraal staan. Die konden we niet laten liggen!

Flow:
"De Flow Scheurkalender biedt je elke dag een vraag. Omdat een goede vraag je aan het denken zet en vensters in je hoofd opent. Je kunt deze vragen aan jezelf stellen en ze kunnen je helpen om nieuwsgierig te zijn naar elke dag."

Een prima insteek die wij vanzelfsprekend direct omarmen. De benadering van Flow verschilt immers niet zoveel van onze facebook-pagina. Nu hebben wij als gezegd direct de kalender gekocht maar laat ik drie aandachtspunten beschrijven voor wie nog twijfelt over de jaarkalender.

Bron van de vragen
Helaas vond ik op de website van Flow niets over de herkomst van de vragen. Enkel wordt het creatieve proces uit de doeken gedaan. Leuk om te lezen (en het is subjectief maar Milou Curvers heeft m.i. iets moois opgeleverd) maar het gaat ons natuurlijk om de vragen. Omdat de vragen van de eerste week van januari bekend overkwamen, ben ik wat verder gaan zoeken.

De vragen kennen echter geen duidelijke directe bron. Wel bleek al snel - en dat verklaarde misschien de herkenning - dat een groot aantal vragen al eerder door Flow is gepubliceerd. Dit betreffen de 210 vragen die gepubliceerd zijn in de Flow van december 2015 (voor wie deze lijst met 210 vragen wil zien: hier kun je ze vinden). Toch maar even verder gezocht naar de bron en om die reden de vragen van 2017 in een excelsheetje gegooid en aan een plagiaatscan onderworpen (inderdaad, waarom eigenlijk denk je dan achteraf). Dit liet zien dat een groot aantal vragen verre van origineel zijn. Met name Reddit, Quora en Yahoo zijn "toeleveranciers" van vragen:

  • When did you last do something for the first time? (Reddit)
  • What was the turning point in your life? (Yahoo)
  • What is the first thing you do in the morning? (Quora)
  • What's your guilty pleasure? (Reddit)
  • Do you like to meditate (Yahoo)

Mijn inschatting (na analyse van de maanden januari en februari) is dat ongeveer 1 op de 2 vragen ook te vinden is op sites als die van Yahoo e.d. Als je het eerder genoemde overzicht van 210 vragen meeweegt, is misschien nog 1 op de 10 vragen nieuw. Het voordeel van de Flow-kalender is natuurlijk dat de makers van de kalender reeds een selectie van vragen hebben gemaakt. Want ter overweging: in bijvoorbeeld 2012 stonden er naar schatting al 300 miljoen vragen op Yahoo. Dit kan natuurlijk direct de verklaring zijn waarom er overlap is tussen de vragen op de Flow-kalender en bijvoorbeeld Yahoo (met zoveel gepubliceerde vragen is de kans groot dat een vraag reeds eerder gesteld is).

Taal
Zoals hierboven al blijkt, zijn de vragen in het Engels opgesteld. Flow bedient een internationale markt en de vratgen op de kalender zijn waarschijnlijk om die reden niet in het Nederlands opgesteld. Omdat per dag een vraag wordt gesteld en de kalender verder geen informatie geeft, zal dit waarschijnlijk niet bij veel mensen tot problemen leiden.

Soort vragen
De vragen zijn met name - ruim 93% - naar wat ik zou noemen ken-jezelf-vragen die gericht zijn op hoe jij hebt gehandeld, altijd handelt of zal handelen. Vragen die met name een appĆØl doen op je geheugen - iets herinneren - of je bewustzijn (ongeveer voor 95% volgens de standaardindeling als open vraag gesteld). Exemplarische voorbeeldvragen:

  • Welk woord gebruik je te veel?
  • Hou je ervan om in de schijnwerpers te staan?
  • Zeg je altijd wat je denkt?
  • Wat is de laatste foto die je hebt genomen?
  • Heb jij de neiging vragen te stellen of deze te beantwoorden?

Helaas zag ik maar incidenteel een conceptuele vraag langskomen: een vraag waarbij je wordt uitgenodigd om over een bepaald begrip na te denken. Ook zag ik maar een zeer beperkt aantal gedachte-experimenten. Dit betreffen dan enkel zogenaamde tegenfeitelijke gedachte-experimenten (Stel, je zou een bedrijf starten ...).

Haalt het grote aantal ken-jezelf-vragen hiermee de bewering onderuit dat de kalender aanzet tot denken? Misschien wel (namelijk als je het-zich-herinneren of het-je-bewust-worden niet ziet als een vorm van denken). Aan de andere kant vergroten deze vragen wel de kans dat een venster in je hoofd wordt geopend.

Tot slot
Heb jij ondertussen de kalender en heb je aanvullende opmerkingen? Heb je bijvoorbeeld favoriete vragen van de kalender? Mis je nog info wat betreft bovenstaande punten? We horen het graag!