27 vragen waarmee je een kind kunt laten nadenken over het bestaan van Sint en Piet

Bestaat Sinterklaas nu echt of niet? Het is een vraag waarop niet alle kinderen het juiste antwoord (willen) weten. Nu komt er een leeftijd dat je over het geheim van Sinterklaas kunt vertellen, maar het is veel leuker om een kind zelf aan het denken te zetten. Dit doe je door het stellen van de juiste vragen. Misschien is het nu een goed moment om dit eens uit te proberen?
Eerste versie: 5-7-2018
Laatst bijgewerkt / weer actueel: 22-11-2022

Vragen stellen over het geheim van Sinterklaas

Tunnelvisie

Eerder hebben we uitgelegd wat tunnelvisie is. Tunnelvisie is een voorbeeld van een cognitieve valkuil: een (natuurlijke) beperking van het menselijk verstand, van ons denken. Er is sprake van tunnelvisie als iemand enkel de informatie selecteert en wil geloven die in zijn of haar straatje past. Als de informatie reeds bestaande ideeën bevestigt.

Iemand die last heeft van tunnelvisie zal niet openstaan voor kennis die het tegendeel zou kunnen bewijzen van wat hij of zij denkt wat waar is. Tunnelvisie gaat dan ook vaak samen met een andere denkfout, namelijk die van perceptuele verdediging. Dit is de menselijke neiging om kennis die tegen iemands opvattingen ingaat te negeren.

Sinterklaas als tunnelvisie

Kinderen die in Sinterklaas geloven, zullen ook vaak een bepaalde mate van tunnelvisie hebben. Dit is ook niet raar natuurlijk. Omdat het verhaal zo mooi is (cadeautjes!!!) en zo breed gedragen is (iedereen heeft het erover en bevestigt het verhaal) moet het wel waar zijn.

Dus zien kinderen niet dat Piet eigenlijk oom Wilco is. Of dat het heel logisch is dat er hulppieten zijn met slechte kleding en baarden. Of is het niet vreemd dat er cadeaupapier van een Nederlandse speelgoedwinkel om het cadeautje zit.

Dit kan namelijk prima verklaard worden.

Zelfs als aan kinderen het echte verhaal verklapt wordt, zijn ze daarna nog vaak prima in staat om deze kennis te negeren. Het moet wel waar zijn!

Dus komt er een moment dat ouders het gaan of wel moeten vertellen.

Waarom niet eerst vragen stellen?

In plaats van het ware verhaal te vertellen, zou je ook prima kunnen beginnen met het stellen van denkvragen: vragen waarmee je het kind aan het denken kunt zetten. Om twijfel te zaaien en het kind zelf proberen het verhaal door te prikken.

Veel onderzoekers zijn er namelijk van overtuigd dat het stellen van denkvragen goed is voor de ontwikkeling van het denken van kinderen. Of meer populair gesteld: voor hun brein en denkvaardigheden. Het stellen van goede vragen bevordert namelijk het vermogen goed te redeneren en positief kritisch te zijn.

Vragenlijst met vragen waarmee je een kind aan het denken kunt zetten over Sint en Piet

Ter inspiratie hebben we hieronder een vragenlijst opgesteld met mogelijke vragen die je aan kind zou kunnen stellen. Het zijn in de kern allemaal vragen van het klopt-dit-type; een van de twee socratische vragen. Het zijn namelijk allemaal vragen naar de aanvaardbaarheid van kennis; in dit geval naar de mogelijkheid / onmogelijkheid van het bestaan van Sint en Piet.

Het advies is natuurlijk wel om woorden te gebruiken die passen bij het kind. Je doet er niet altijd verstandig aan om de vragen letterlijk te stellen. Van sommige vragen heb ik om die reden een aantal verschillende varianten opgenomen (maar in de kern zijn het dan wel ongeveer dezelfde vragen):

Vragen:

Hoe kan het toch dat Sinterklaas altijd op dezelfde dag aanmeert in Nederland?
Op het journaal zag ik (bijvoorbeeld) dat er storm is. Zal Sinterklaas daar geen last van hebben?
Hoe gaan die Pieten nu door de schoorstenen? Hoeveel schoorstenen zie je eigenlijk nog?
Heeft Sinterklaas de sleutels van alle deuren? Hoe komt hij hieraan?
Hoe omzeilen Sint en Piet een inbraakalarm?
Als Sinterklaas bij alle kinderen pakjes achterlaat, hoeveel pakjes moet hij wel niet rondbrengen op één avond? Hoe doet hij dat?
Met hoeveel boten moet de Sint wel niet komen om alle cadeautjes mee te nemen?
Waarom hebben de pakjes die Sinterklaas meeneemt uit Spanje soms Nederlands inpakpapier?
Hoe kun je nu met een paard een glad / schuin dak op?
Als Sinterklaas al zo lang komt, hoe oud is hij wel niet?
Als Sinterklaas zo oud is, hoe kan Amerigo / Ozosnel dan nog steeds leven?
Hoe is het mogelijk dat over alle kinderen iets geschreven staat in het grote boek van Sinterklaas? Hoe dik moet zo'n boek wel niet zijn?
Waarom hoor je nooit over mensen, journalisten, kinderen, ... die Sinterklaas in de zomervakantie in Spanje bezoeken of tegenkomen?
Je moet het hele jaar zoet zijn voor cadeautjes. Maar welk kind kan dit nu zijn?
Waarom is er eigenlijk zoveel reclame op TV voor speelgoed? Sinterklaas heeft dit toch niet nodig?
Waarom geloof je wel in Sinterklaas, maar niet in de Kerstman?
Wat maakt dat je wel in Sinterklaas gelooft, maar niet in de Kerstman?
Hoe betaalt Sinterklaas alle cadeaus?
Zou de Sint ook andere landen bezoeken? Is het niet zielig voor die kinderen dat ze niets krijgen?
Hoe kan het toch dat die Pieten zo verschillen van uiterlijk?
Je hoort wel eens oudere kinderen zeggen dat Sinterklaas niet bestaat. Is er iets waardoor jij denkt dat ze best wel eens gelijk kunnen hebben?
Waarom zou Sinterklaas eigenlijk al die cadeautjes willen weggeven?
Waarom zullen er kinderen zijn die zeggen dat Sinterklaas niet bestaat?
Waarom zou Sinterklaas volgens andere kinderen niet bestaan?
Op het Sinterklaasjournaal zeggen ze dat er een storm is. Hoe kan het dat wij hier geen last van hebben?
Op het Sinterklaasjournaal zeggen ze dat de Pakjesboot te maken heeft met een storm. Maar waarom zie je niets hiervan op Buienradar?
Als Sinterklaas zo vaak hier al komt, hoe kan het dan toch dat het bij Sint en zijn pieten op t.v. zo vaak fout gaat?
Waarom is het eigenlijk zo druk tijdens Sinterklaas in de winkelstraten als het juist Sinterklaas is die inkopen moet doen?