Neem de tijd jezelf de juiste vraag te stellen bij creatieve opdrachten

Het stellen van goede vragen is niet altijd even gemakkelijk. Zeker niet als het op creatieve vragen aankomt. Wees dus niet te streng voor jezelf als je niet meteen de juiste vraag weet te stellen. De juiste vraag stellen kost soms tijd.

Kritische vragen

Tijdens onze trainingen wordt vaak de vraag gesteld hoe je de juiste vragen kunt stellen. Als het op het stellen van de juiste kritische vragen aankomt, is het antwoord prima te geven. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat het eenvoudig is. Alleen al een blik op de inhoudsopgave van ons eBook over de kunst van het stellen van vragen maakt dit wel duidelijk. Maar oefening baart kunst.

Ook hoe je op de juiste manier kunt doorvragen, is relatief makkelijk uit te leggen. En vervolgens aan te leren.

Het bedenken van een goede kritische vraag zal voor een geoefend vragensteller dan ook niet veel tijd kosten.

Gelukkig maar.

Want tijd om een goede kritische vraag te bedenken is er vaker niet dan wel. Als vooraf - bijvoorbeeld aan een debat - vragen kunnen worden ingediend dan kun je natuurlijk langer nadenken over de vragen die je wilt stellen. Maar in de praktijk heb je eerder te maken met situaties waarbij je geen tijd hebt om lang na te denken over de vragen die je wilt stellen.

Dit zie je ook in de beroepspraktijk. Denk aan het werk van rechters tijdens een zitting, of dat van journalisten die iemand interviewen of van klanten die informatie willen over een product.

Creatieve vragen

Anders wordt het als het gaat om het stellen van de juiste creatieve vragen waarmee je kunt komen tot een interessant, vernieuwend product (of een ontwerp of tekening hiervoor). Hoe je tijdens een creatief proces tot de juiste vraag komt, is namelijk veel lastiger uit te leggen. Sterker nog, als hier een vaste methode voor zou zijn, dan zou het misschien zelfs in strijd zijn met creatief bezig zijn?

Wel zijn er diverse technieken om het creatief denken te stimuleren. Dit kun je bijvoorbeeld doen door vragen te stellen met behulp van de denksleutels. In de praktijk zijn deze denksleutels echter meer een manier om kinderen buiten de vaste kaders te laten denken dan dat het ontwerpers helpt bij het vinden van creatieve oplossingen.

Dat het toch belangrijk is om voor een goed creatief idee jezelf de juiste vragen te stellen, valt te beluisteren bij ontwerper Daan Roosegaarde. In de rubriek De Levenslessen in de Trouw lezen we een van zijn levenslessen: stel jezelf de juiste vragen.

Met een mooi voorbeeld geeft Roosegaarde aan hoe lastig dit kan zijn. En hoe lang het kan duren! En misschien ook wel mag duren, wil je een goed ontwerp kunnen bedenken.

Roosegaarde:

“Toen we de opdracht kregen ‘Icoon Afsluitdijk’ te maken, spraken we meteen af niets toe te voegen. Kijk wat er al is, en versterk dat. Het duurde vier maanden voordat we de juiste vraag stelden. Welk licht is er al? Op het moment dat we die vraag hadden geformuleerd, ik zweer het je, hadden we binnen twee dagen het ontwerp klaar.

Vraagtip

Nu is het anekdotisch bewijs (en een goede kritische vraag zou zijn: waarom moet je waarde hechten aan één voorbeeld?) maar toch laat het voorbeeld van Roosegaarde goed zien dat je niet altijd te streng voor jezelf moet zijn als je bij creatieve uitdagingen niet direct de juiste vraag weet te stellen.

De juiste vraag waarmee je komt tot een mooi, creatief en/of vernieuwend product of ontwerp.

Meer weten? Hier vind je het volledige artikel in de Trouw.